Enflasyon Düzeltmesi - Prof. Dr. Süleyman YÜKÇÜ - Doç. Dr. M. Yılmaz İÇERLİ- Dr. Öğr. Üyesi Seda YAVUZASLAN SÖYLEMEZ - Öğr. Gör. Dr. Selda KORGA
Bireyin, ailenin, kurumun, devletin gelirlerini arttırması kadar, giderlerini kontrollü harcaması önemlidir. En kötü koşulda gelirler giderlere eşit olmalıdır. Buna denk bütçe diyoruz. Gelirler fazla ise bu tasarruf edilir veya “refah” için harcanabilir. Vatandaş açısından enflasyonu olmayan bir ekonomide yaşamak cennette yaşamak gibidir. Asgari ücretteki artışı, emekli veya memur maaşlarındaki artışı enflasyonu yüksek ekonomilerde çok anlamsızdır. Enflasyon her artışı yer bitirir.
Enflasyon düzeltmesine ihtiyaç duymak ne yazık ki acizlik göstergesidir. Mali tablolar anlamını kaybeder, onlara anlam katmak için enflasyon düzeltmesi yapmak zorunda kalırız. Zaman alıcı, uğraştırıcı ve bıktırıcı bir süreçtir. Uzun süre uğraşır düzeltirsiniz, görevini yapmış olmanın mutluluğu ile arkanıza yaslanamazsınız. Çünkü yarın, dün düzelttikleriniz satılır; satılırken doğru kârı hesaplamanız için onun için hesapladığın “kâr”ı kapatman gerekebilir.
Meslek mensubu zaten bağımsız denetime tabi bir işletme için iki takım mali tablo hazırlıyor. Birisini Maliye Bakanlığı’na, diğerini KGK’ya veriyor. Enflasyon düzeltmesi için iki ayrı takım mali tabloyu, iki ayrı mevzuata göre, iki ayrı endeks kullanarak düzeltip, iki ayrı kuruma (Maliye Bakanlığı, KGK) vermek zorundadır. Son cümlede geçen iki ayrı mevzuat ve iki ayrı endeks ifadesi muhasebe mesleğinin icra zorluğunu anlatıyor. İki ayrı mevzuat ile Türkiye Muhasebe Standartları ve VUK Enflasyon Düzeltmesi Tebliği’nden söz ediyoruz.
Çalışmanın okuyucularına şu önemli hatırlatmayı yapmalıyız. Örnekleri geliştirirken 2023 yılı Kasım endeksi dâhil Yİ-ÜFE aylık endeksleri yayınlanmıştı. Aralık 2023 endeksi belli olmadığından tahmini bir değer olarak 3022,25 varsayım olarak alınarak örnekler geliştirilmiştir. Örneklerde 3022,25 yerine 2023 Aralık endeksinin (2915,02) kullanılması gerekmektedir. Kitabın ilk baskısı olarak hızlı baskıya geçebilmek için Aralık 2023 gerçek endeksi yerine varsayımsal bir endeks kullanılmıştır. İzleyen yeni baskılarda gerçek endeks kullanılacaktır.
Enflasyon düzeltmesinde Vergi Usul Kanunu uygulaması için Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi, KGK uygulaması için Yurt İçi Tüketici Fiyat Endeksi kullanılmak durumundadır. Kitabımızın sekizinci bölümünde UFRS 29’a göre düzeltme örnekleri yer almaktadır. UFRS kapsamında yapılacak enflasyon düzeltmeleri bağımsız denetime tabi şirketlerde KGK denetiminde yapılacak düzeltmelerdir. Bu bölüm örneklerimizi hazırlarken Yİ-ÜFE’yi kullandık. KGK kapsamındaki enflasyon düzeltmelerinin Yİ-TÜFE ile yapılması gerektiğini hatırlatmak isteriz. Enflasyonun düşük olduğu ekonomide yaşamak dileğiyle… (Önsözden)
