1. BÖLÜM TÜRKLERDE DEVLET ANLAYIŞI I-TÜRK SİYASAL KÜLTÜRÜNDE DEVLET A-Devlet: Tanımı, Kaynağı, Doğuşu 1-İlahi ve Dinsel Kaynaklı Teori 2- Aile Teorisi 3- Güç ve Mücadele Teorisi 4- Akıl ve İrade Teorisi 5- Pozitivist Teori 6- Sınıfsal Örgüt Teorisi 7- Biyolojik Sistem Teorisi 8- Toplumsal Sözleşme Teorisi B- Devlet ve Yönetim Felsefesini Oluşturan Temel Kaynaklar C- Devletin Unsurları 1-Bağımsızlık, Egemenlik ve Otorite 2- Millet (Halk) 3- Vatan (Ülke) II- TÜRK DEVLETİNİN KAYNAKLARI VE İLKELERİ A-Türk Devletinin Kaynakları 1-Bozkır Kültürü 2- Sosyal Yapı 3- Töre ve Yasalar B- Devletin İlkeleri 1-Adalet ve Hukukun Üstünlüğü 2- Sınıfsızlık 3- Sosyallik III- TÜRKLERDE DEVLET TEŞKİLATININ YAPISI A-Devlet Başkanı – Hükümdar (İlig) B- Hükümet C- Devlet Meclisi Kurultay ve Danışma Kurulları (Toy) D- Askerlik ve Ordu SONNOTLAR KAYNAKÇA İKİNCİ BÖLÜM TÜRK YÖNETİM KÜLTÜRÜNDE AHLAK, KÜLTÜR VE ADALET ANLAYIŞI I-TEVHİDİ DÜŞÜNCE VE MODERNLEŞME DÜŞÜNCESİNİN “YÖNETİCİ İNSAN” İNŞA SİSTEMLERİ II- TÜRK YÖNETİM KÜLTÜRÜNDEKİ “AHLAK”, “KÜLTÜR” VE “ADALET” ANLAYIŞININ ORYANTALİST MODERN BİLİM ANLAYIŞINA GÖRE MUKAYESELİ ELE ALINIŞI
“Anakronizm” ve “Oryantalizm”in Türk-İslam İçtimai Düşünce
Sistematiğinde Oluşturduğu Hatalı Etkiler
Ahlak, Etik, Kültür, Adalet Gibi Kavramların Mukayeseli Tahlili
SONNOTLAR KAYNAKÇA ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TÜRKLERDE CİHAN HÂKİMİYETİ MEFKÛRESİNİN ANLAMI VE ANAKRONİK DEĞERLENDİRMESİ I-TÜRK DEVLET GELENEĞİNDE “CİHAN HÂKİMİYETİ” KAVRAMININÖNEMİ VE TARİHSEL KÖKENİ II- OSMAN TURAN”A GÖRE “TÜRK CİHAN HÂKİMİYETİ MEFKÛRESİ” VE BUNA DAİR TASAVVURU III- “TÜRKÇÜLÜK” FİKRİNİN ORTAYA ÇIKIŞI VE YUSUF AKÇURA’NIN MİLLİYETÇİLİK ANLAYIŞININ DIŞ POLİTİKAYA TESİRLERİ IV- “CİHAN HÂKİMİYETİ MEFKÛRESİNİN” YUSUF AKÇURA AÇISINDAN DÖRDÜNCÜ DEĞERLENDİRİLMESİ SONNOTLAR KAYNAKÇA DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TÜRK YÖNETİM KÜLTÜRÜNDE ORDU I-GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ORDU VE TÜRK ORDUSU II- İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRKLERDE ORDU III- İSLAMİYET SONRASI TÜRKLERDE ORDU A-Osmanlı İmparatorluğu’nda Ordu 1-19. Yüzyıla Kadar Ordu 2- 19. Yüzyıldan I. Dünya Savaşı’nın Sonuna Kadar Ordu B-Türkiye Cumhuriyeti’nde Ordu 1-Ulusal Kurtuluş Mücadelesinden Tek Parti Dönemi’nin Sonuna Kadar Ordu 2- Çok Partili Dönem Boyunca Ordu SONNOTLAR KAYNAKÇA BEŞİNCİ BÖLÜM ENDERUN OKULU OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ, ENDERUN OKULU VE YÖNETİCİ YETİŞTİRME GELENEĞİMİZ I-OSMANLI EĞİTİM SİSTEMİ A-Genel Özellikler B-Tanzimat Öncesi Dönem 1-Sıbyan Mektepleri 2- Medreseler
Tanzimat Sonrası Dönem
1-Eğitim Sisteminde İkilik ve Gerileme 2- Mektepler ve Rüşdiyeler II- ENDERUN OKULU VE YÖNETİCİ YETİŞTİRME GELENEĞİMİZ II- ENDERUN OKULU VE YÖNETİCİ YETİŞTİRME GELENEĞİMİZ A- Gulam, Devşirme Sistemi ve Şehzadegan Mektebi B- Enderun Okulu 1-Eğitim Sisteminde Yeri ve Önemi 2- Kuruluşu ve Öğrenci Seçimi 3- Eğitimin Özellikleri 4- Eğitim Süreci 5- Enderun Okulunda Odalar 6- Sistemin Çöküşü SONNOTLAR KAYNAKÇA ALTINCI BÖLÜM DİVAN-I HÜMAYUN I-DİVAN-I HÜMAYUNUN DOĞUŞU II- DİVAN-I HÜMAYUNUN YAPISI VE ÜYELERİ A- Divan-ı Hümayun’un Asıl Üyeleri 1-Veziriazam 2- Vezirler 3- Kazaskerler 4- Defterdar 5- Nişancı 6- Rumeli Beylerbeyi 7- Yeniçeri Ağası 8- Kaptan Paşa (Kaptan-ı Derya) B- Divan-ı Hümâyun Muamelat Hizmetlileri 1-Reisülküttâb 2- Çavuşbaşı 3- Tezkireciler 4- Kapıcılar Kethüdası C-Divân-ı Hümâyun Kalemleri 1- Beylikçi veya Divan Kalemi 2- Tahvil Kalemi 3- Ruûs Kalemi 4- Âdemi Kalemi 5- Teşrifatçılık 6- Vak’anüvislik 7- Divan-ı Hümayun Hocaları 8- Divan-ı Hümayun Tercimanları 9- Hazine-i Evrak (Arşiv) III -DİVAN-I HÜMAYUN’UN YETKİLERİ A- Divan-ı Hümayun’un Siyasi Yetkileri B- Divan-ı Hümayun’un Hukuki Yetkileri
Divan-ı Hümayun’un Yönetsel ve İktisadi-Mali Yetkiler
IV- DİVAN-I HÜMAYUN TOPLANTILARI V- DİVAN-I HÜMAYUNUN DENETLENMESİ PADİŞAHIN ONAYI SONNOTLAR KAYNAKÇA YEDİNCİ BÖLÜM KANUN-I ESASİ I- ANAYASA KAVRAMI VE ANAYASALARIN ORTAYAÇIKIŞ GAYESİ II- TÜRK TARİHİNDE ANAYASACILIK HAREKETLERİ A- Sened-i İttifak B- Tanzimat Fermanı C-Islahat Fermanı III- KANUN-I ESASİ A- Genel Olarak B- Kanun-ı Esasi’nin Temel Özellikleri ve Muhtevası C- Kanun-ı Esaside Temel Hak ve Hürriyetler D-Kanun-ı Esaside Devletin Temel Organları 1-Kanun-ı Esasi’de Yasama Heyeti Ayan (KE. m. 60-62) a)Heyeti Ayan (KE. m. 60-62) b) Heyeti Mebusan (KE. m. 67, 68, 72) 2- Kanun-ı Esasi’de Yürütme 3- Kanun-ı Esasi’de Yargı a)Divanı Âli b)Şer’iye Mahkemeleri c) Nizamiye Mahkemeleri d) Kanun-ı Esaside Hesap Yapısı 4- Kanun-ı Esaside Anayasa Yargısı IV- İKİNCİ MEŞRUTİYETE GİDEN YOL VE KANUN-I ESASİDE 1909 DEĞİŞİKLİKLERİ V- KANUN-I ESASİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ SONNOTLAR KAYNAKÇA SEKİZİNCİ BÖLÜM OSMANLI DEVLETİNİN MALİ YAPISI VE TIMAR SİSTEMİ I- OSMANLI MALİ YAPISININ GENEL GÖRÜNÜMÜ A- Merkez Maliyesi 1- Hazine Sistemi 2- Defterdarlık Müessesesi B- Eyalet Maliyesi II- TIMAR SİSTEMİ A- Kavramsal Çerçeve B- Tımar Sisteminin Kökenleri Üzerine Tartışmalar C- Tımar Sisteminin Temelleri Olarak İslam HukukundaToprak Sistemi 1- İslam Hukukunda Toprak Sistemi ve İkta Uygulaması 2- İkta’dan Tımara Geçiş D-Osmanlı Devletinde Tımar Sisteminin Başarılı Bir Şekilde Uygulanması E- Tımar Sisteminin Yapısının Değişmesi ve Önemini Kaybetmesi F- Tımar Sisteminde Malikane ve Ayanlık Sistemine Geçiş G- Tımar Sisteminin Tasfiyesi SONNOTLAR KAYNAKÇA DOKUZUNCU BÖLÜM TÜRK YÖNETİM KÜLTÜRÜNDE İSLAM DİNİNİN YERİ VE ETKİSİ I-İSLAM MEDENİYETİNDE YÖNETİM TECRÜBESİ VE TARİHÇESİ II- İSLAM MEDENİYETİNDE KAMU OTORİTESİ- DEVLET İLE İLGİLİKAVRAMLAR VE TÜRKLERE ETKİSİ A- İslam Medeniyetinde Hâkimiyet Anlayışı B- İslam Medeniyetinde Devlet Kurumu C-İslam Medeniyetinde Devletin Gerekliliği ve Amacı D-Müslüman Türklerde Hâkimiyet İlkesi E- Hilafet- İmamet Kurumu F-Müslüman Türklerde Hilafet İlkesi III- İSLAM MEDENİYETİNDE BAŞLICA YÖNETİM İLKELERİ A- Adalet 1- Müslüman Türklerde Adalet İlkesi B-İtaat ve Biat 1-Müslüman Türklerde İtaat ve Biat İlkesi C- Şûrâ/ İstişare 1- Müslüman Türklerde İstişare İlkesi D- Emanet, Ehliyet ve Liyakat 1- Müslüman Türklerde Ehliyet ve Liyakat İlkesi SONNOTLAR KAYNAKÇA ONUNCU BÖLÜM İNSAN ONURUNU KORUMA HEDEFİNDE BİR REFAH KURUMU: VAKIFLAR I- REFAH ARAYIŞI: BATI DÜŞÜNCESİ İLE FARKLILAŞMALAR II- VAKIF VE VAKFETMEYE İLİŞKİN KAVRAMSAL ÇERÇEVE III- VAKIF DÜŞÜNCESİNİN KAYNAĞI IV- OSMANLI VAKIF MEDENİYETİ V- VAKIFLARIN REFAH İŞLEVLERİ A- Toplumsal Bütünleşme B- Sosyal Güvenlik C- Eğitim Hizmetleri D- Şehircilik ve Belediye Hizmetleri E- Gelir ve Servet Dağılımına İlişkin İşlevler F- İstihdam İşlevleri SONNOTLAR KAYNAKÇA ONBİRİNCİ BÖLÜM AHİ TEŞKİLATI I- GENEL OLARAK AHİ TEŞKİLATI A- Ahi Kavramı B- Fütüvvet Kavramı ve Gelişimi C- Ahilik-Fütüvvet İlişkisi D-Ahiliğin Anadolu’da Ortaya Çıkışı ve Gelişimi E-Ahiliğin Amaçları F-Ahiliğin Temel İlkeleri II- AHİLİK TEŞKİLATININ FONKSİYONLARI A- Ahiliğin Sosyo-ekonomik Fonksiyonları B-Ahiliğin Eğitim Fonksiyonları C-Ahiliğin Dini ve Ahlaki Fonksiyonları D- Ahiliğin Kültürel Fonksiyonları E- Ahiliğin Siyasi ve Askeri Fonksiyonları III-AHİLİK TEŞKİLATI VE GELENEKLERİ A-Ahi Teşkilatı B- Ahilik Gelenekleri ve Törenleri SONNOTLAR KAYNAKÇA ONİKİNCİ BÖLÜM OSMANLI-TÜRK MODERNLEŞMESİ I-OSMANLI-TÜRK MODERNLEŞMESİNİN GENEL KARAKTERİSTİĞİKOPUŞLARLA İLERLEYEN SÜREKLİLİK VE ZORUNLULUK II- OSMANLI İMPARATORLUĞU DÖNEMİNDE MODERNLEŞME A- Modernleşmenin Kökleri: “Kanun-u Kadim”den, “Nizam-ı Cedid”e B- Nizam-ı Cedit C- Tanzimat Öncesi Dönemde Reform Çalışmaları ve Merkezileşme D- Tanzimat Dönemi E- Meşrutiyet Dönemi 1-I.Meşrutiyet Dönemi 2- II. Meşrutiyet Dönemi III- CUMHURİYET DÖNEMİ A- Ekonomik Alanda Modernleşme 1- Sanayileşme İdeali ve Devletçilik 2- Eğitim Yoluyla Ekonomik Modernleşme B- Siyasi Alanda Modernleşme Girişimleri C- Sosyo-Kültürel Alanda Modernleşme SONNOTLAR KAYNAKÇA ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM TÜRK-İSLÂM YÖNETİM GELENEĞİNDE SİYASETNAMELERİN YERİ, I- SİYASETNAME KAVRAMINA GENEL BAKIŞ II- İLK SİYASETNAMELER III- OSMANLI İMPARATORLUĞU DÖNEMİNDE SİYASETNAMELER IV- SİYASETNAMELERDE ANA TEMALAR A- Adalet B- Ehliyet ve Liyakat C- Erkân-ı (Anasır-ı) Erbaa D- İstişare SONNOTLAR KAYNAKÇA ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM OSMANLI YÖNETİM KÜLTÜRÜNDE LİDERLİK I-KLASİK DÖNEM LİDERLİĞİNİN NİTELİKLERİ II- YAVUZ SULTAN SELİM’İN İDRİS-İ BİDLİSİ’YE GÖNDERDİĞİ FERMAN III-II. SELİM’İN KORKUNÇ İVAN’A MEKTUBU IV-ELKAB SONNOTLAR KAYNAKÇA